By TTS Admin / May 10, 2022
SS 1: รากฐานการสะสม
EP 2: การสะสม กับ กล่องบรรจุปัญญา <บทที่ 4> : ศักยภาพส่งต่อภูมิปัญญา
Topic:
แหล่งที่พบวัตถุที่สะสม ยังสะท้อนเรื่องราวการเดินทาง ความสัมพันธ์ของผู้คนที่เชื่อมต่อกัน และการมองเห็นคุณค่าร่วมกันบางอย่างของผู้คนที่วัตถุดำเนินผ่านไป
มาถึงบทนี้ ในซีซันแรก EP2 เรื่องการสะสม เราก็เดินทางมาเกือบจะสุดท้ายแล้ว ซึ่งทุกท่านอาจจะเกิดคำถามขึ้นมาว่า “ทำไมเรื่องนี้จึงเข้ามาอยู่ในเวปไซต์ Storage”
จริงๆ แล้วที่มันเข้ามาอยู่ในเวปไซต์นี้ได้ เพราะต้องการให้เห็นว่า Storage ไม่ได้เกิดขึ้นมาลอยๆ แต่ยังเกิดขึ้นจากการพินิจพิจารณาการสะสม การที่เราเลือกเก็บสิ่งของบางอย่าง การเก็บเหล่านั้นจำเป็นต้องใช้พื้นที่และการจัดการ ดังนั้น Storage จึงเข้ามารับช่วงต่อคุณค่าแห่งการสะสม
แต่คำถามคือ เราจะสะสมไปทำไม ในเมื่อกระแสวัฒนธรรมมินิมอล รวมถึงกระแสะอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ล้วนบอกพวกเราให้ละทิ้งสิ่งที่ไม่จำเป็น ลด ละ เลิก การสะสม แล้วเมื่อถึงคราวนั้น Storage ก็จะสูญหายไปด้วยโดยปริยาย เราไม่ได้กลัวว่ามันจะสูญหายตายจากไป เพราะทุกสิ่งล้วนตกอยู่ภายใต้การเปลี่ยนแปลง แต่เราอยากให้ทบทวนคุณค่าต่างๆ ก่อนที่จะตัดสินใจเก็บ หรือทิ้ง
บทนี้ เราจะนำเสนอว่า เมื่อเราพบวัตถุบางอย่างกระจายในบริเวณหนึ่ง หรือ เคลื่อนผ่านไปยังบริเวณอื่น ยังสะท้อนถึงคุณค่าบางอย่างที่ผู้คนมีร่วมกัน และเช่นเดียวกัน การ Storage กิจกรรมเหล่านั้นมีศักยภาพมากในการส่งต่อเทคโนโลยี สถาปัตยกรรม ศิลปะ ดนตรี คติความเชื่อ ตลอดจนรูปแบบทางสังคม ทั้งการเมือง และศาสนา
ขอยกตัวอย่างที่ดูเป็นสิ่งของทางวัฒนธรรมอีกสักชิ้น คือ พระธาตุ ยกตัวอย่างการเสวนา เรื่องพุทธศาสนา และเส้นทางการค้าในสุวรรณภูมิ (ตอน 2) : https://www.youtube.com/watch?v=rln9xbbLtFU เราพบการกระจายตัวของพระธาตุและพระสถูป กระจายทั่วไปทั่วประเทศอินเดีย ปากีสถาน อัฟกานิสถาน ศรีลังกา ยาวมาถึงอุษาคเนย์ เช่น ไทย เมียนมาร์ เป็นต้น
การเคลื่อนที่ของวัตถุทางวัฒนธรรม เช่น พระธาตุ นอกจากเราจะเห็นเรื่องราวการเดินทางของพระธาตุ การให้ความสำคัญหรือความศักดิ์สิทธิ์กับพระธาตุ เรายังพบการให้ความสำคัญกับการบรรจุ ทั้งใน ผอบ หรือการสร้างสถูป ลิงค์: https://www.bl.uk/onlinegallery/onlineex/apac/other/largeimage66347.html เท่ากับว่า พระธาตุ ถูกเก็บหรือ Storage ไว้อย่างดี
ถึงแม้ว่าพระธาตุอาจมีคุณมากกว่าวัตถุที่สะสมอื่นๆ เพราะเป็นวัตถุทางความเชื่อ มีความศักดิ์สิทธิ์ แต่กลไกเบื้องหลังทางจิตวิทยาของผู้คนที่สะสมสิ่งมีค่าต่างๆ สามารถอนุมานได้ว่า “มีความคล้ายคลึงกันอย่างยิ่ง” กับพระธาตุ รวมถึง การกระจายตัวหรือการเดินทางของพระธาตุ ตลอดจนการสร้างที่บรรจุพระธาตุนั้นไว้อย่างดี ก็สะท้อนคุณค่าของการสะสมได้เช่นเดียวกัน
คุณค่าเหล่านั้นส่งผลให้เกิดการผลิต-การสร้างทั้งสิ่งที่เป็นรูปธรรมและนามธรรม และมีศักยภาพถ่ายทอดส่งต่อกันยาวนานอย่างน่าอัศจรรย์ ลองจินตนการถึงสถูปที่บรรจุสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ที่ก่อให้เกิดทั้งกระบวนการทางสถาปัตยกรรม วิศวกรรม รวมถึงประติมานวิทยา ยาวไปถึงวิธีการปกครองหรือการเมือง ที่ไหลมาเป็นชุด ยกตัวอย่าง ในประวัติศาสตร์ศิลปะตะวันออก | ศิลปะเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ | ศิลปะพม่า เวียดนาม ล้านช้าง ล้านนา ลิงค์ : https://www.youtube.com/watch?v=X5y_3zS77SA เราจะะพบว่า ภูมิปัญญาแพร่ไปเป็นวงกว้าง และแกนกลางของการแพร่สะพัดไปนั้น คือวัตถุทางความเชื่อ วัตถุทางวัฒนธรรม และการเก็บรักษาหรือสะสมวัตถุเหล่านั้น
นั่นหมายความว่า การสะสมไม่ได้มีคุณค่าเพียงสิ่งที่สะสม แต่ยังรวมถึงการเก็บรักษา และชุดความรู้ที่มาพร้อมกัน ซึ่งกิจกรรมทั้งหลายนั้นมีศักยภาพในการส่งต่อได้กว้างไกล และยาวนานผ่านพื้นที่ และยุคผ่านสมัย
#Collection #Minimalism #การสะสม #ปรัชญา #วัฒนธรรม
ผู้เขียน : Kunstkammer